پيشرفت‌هاي بشري، نعمت يا بلا؟!
پيشرفت‌هاي بشري، نعمت يا بلا؟!
از ميان شش آية پاياني سورة آل عِمران از صفحة 76 ، قرآن، پس از ذكر نتيجة اعمال صاحبان عقل و خرد، در دوآية 196 و 197، باطن رفاه ظاهري افراد بي‌ايمان را بر ما مي‌نمايانَد.
اين‌دوآيه مي‌فرمايند: «لايَغُرَّنَّکَ تَقَلُّبُ الَّذينَ‌کَفَروا فِي البِلاد»؛ «تصرّفات پيروزمندانة كافِران در نقاط مختلف جهان، تو را نفريبد»؛ «مَتاعٌ قَليل، ثُمَّ مَأواهُم جَهَنَّم، وَ بِئسَ المِهاد»؛ اين‌برخورداري از دنيا، «بهرة ناچيزي است. اينان، پس از اين جهان، جايگاهشان دوزخ است وآن، چه‌آرامگاه پررنج و دردي است!»
همان‌طوركه ملاحظه مي‌كنيم، خداوند، موفّقيّت‌هاي به‌ظاهر باارزش‌كفّار را پَست و بي‌ارزش توصيف‌كرده وآنها را قابل اعتناي خردمندان نمي‌داند. امّا ازآن‌طرف، مي‌بينيم بسياري از همين‌موفّقيّت‌هاي پست و بي‌ارزش را درآيات فراوان ديگرِ قرآن‌كريمش، مخلوق خود و داراي حُسن در خلقت معرّفي مي‌فرمايد.
حال، سؤالي‌كه در اين‌جا مطرح مي‌شود، اين‌كه خداوند حكيم از يك‌سو، همه‌چيز عالَم را مخلوق حَسَن نشان داده و همه‌چيز را نعمت مي‌داند. امّا از ديگرسو، بسياري از همين‌نعمت‌ها را پست و بي‌ارزش و غير قابل اعتنا و بلكه بلا و نقمت و موجب عذاب اليم در عالم‌آخرت معرّفي مي‌نمايد!! اين‌دو بيان، چگونه قابل جمع است؟
در جواب، عرض مي‌شود: ازكنار هم‌گذاشتن‌آيات متعدّد قرآن، اين‌حقيقت به‌دست مي‌آيدكه قرآن‌كريم، براي آفرينش انسان، هدف و مقصدي خاص در نظرگرفته و همه‌چيز عالم را از نظركمك‌رساندن يا مانع‌بودن، نسبت به‌آن هدف مي‌سنجد؛ آن‌چه را كه مؤثّر در رسيدن به‌آن‌هدف است، نعمت مي‌داند وآن‌چه را كه مانع رسيدن به‌آن‌هدف است، بلا و نقمت مي‌شناسد.
حال، بايد ديدآن‌هدف ازآفرينش انسان، از نظر قرآن چيست؟ آري؛ قرآن‌كريم، با بياني بسيار روشن و محكم مي‌فرمايد: وَ ماخَلَقتُ الجِنَّ وَ الإنس، إلاّ لِيَعبُدون؛ مقصود اصلي من ازآفريدن جنّ و انس، عبادت من است!
يعني، عبادت، تنهاهدف خداوند از خلقت بيان شده‌است. امّا بايد دانست‌كه عبادت خدا هم منحصر در نماز و روزه و امثال‌آنها نيست. بلكه حقيقت عبادت، اين‌است‌كه انسان، خالق خود را به‌عنوان مدبّري عالِم و قادر و قانونگذار براي زندگي انسان در دنيا بشناسدكه براي افراد مطيع و متخلّف از قانونش‌كيفر و پاداش مقرّر داشته و باورش بشودكه پس از مرگ، به‌سوي او باز خواهدگشت وآن‌جا، بهشتي يا جهنّمي خواهد شد. از اين‌رو، مي‌فهمدكه در اين‌دنيا به‌حكم عقلش موظّف است دستورات‌آن‌خالق عالمِ قادر را بشناسد و طبق‌آن عمل‌كند تا مورد رضاي او قرارگرفته و روح و روان خود را ترقّي داده و به‌قرب او برساند. اين، حقيقت عبادت است‌كه در يك جملة كوتاه مي‌گوييم: عبادت، يعني مَعرِفَهُ‌الله و التَّقَرُّب‌إلَي‌الله، شناختن خدا و سپس، تلاش براي نزديك‌گشتن به خدا. و سرانجام، مسكن‌گرفتن در جوار رحمت او و مُخَلَّدشدن در غُرَفات جَنَّهُ‌المَأوي‌كه‌گوارا باد اين‌نعمت جاودان، بر آن‌گروه از روشن‌دلان!
اي خدا، چه مي‌شدكه اين‌حقيقت، باورمان مي‌شدكه هدف ازآمدن ما به اين‌دنيا، خور و خواب و خشم و شهوت نيست. در اين‌دنيا، ما، به‌سان دانشجويي هستيم‌كه براي تحصيل علم، به يك مركز علمي و دور از وطن رفته تا عالماً برگردد و مورد عزّت و احترام ميان مردم قرارگيرد؛ نه اين‌كه‌آن‌جا بخورد و بخوابد و با ياوه‌گويانِ هرزه‌دل بگويد و بخندد و عاقبت، با كوله‌باري از جهالت و ذلّت، به وطن بازگردد و مورد طعن و توبيخ از دور و نزديك قرارگيرد.
اين‌دنيا، مدرسه است و ما، دانشجويانِ در اين‌مدرسه. دنيا، مزرعه است و ما،كشاورزانِ در اين‌مزرعه‌كه عَلَي‌الدّوام، با افكار و اخلاق و اعمالمان، در حال بذرافشاني هستيم تا پس از مرگ، محصول‌كشته‌هاي خود را برداريم.
حال، اگر اين‌وسايل و اسبابي‌كه در دسترس خود داريم؛ از اعضا و جوارح بدن، قواي ظاهري و باطني،آب و هوا و نور، علم و قدرت، همسران و فرزندان؛ اگر اينها همه، در راه نيل به هدف خلقت‌كه تقرّب‌إلي‌الله است، واقع شد و ما هم آنها را در همين‌مسير، به‌كار انداختيم و نتيجتاً قرب به خدا و اكتساب رضاي او، نصيبمان شد، تمام اينها، از نظر قرآن، نعمت حساب مي‌شود و موجب تأمين‌آسايش وآرامش جاودان در عالم‌آخرت.
امّا همين‌كه اين‌وسايل و اسباب، از داخلي و خارجي، از مسير نيل به هدف منحرف شد و به راهي افتادكه نتيجة آن، دوري از خدا و محروميّت از لطف و عنايت خدا گرديد،كما اين‌كه طبق همين‌دوآية 196 و 197، براي‌كفّار حاصل مي‌گردد، در اين‌صورت است‌كه قرآن‌كريم، تمام اين‌وسايل و اسباب، از چشم وگوش و دست و پا و زبان وآب و هوا و حتّي پيشرفت‌هاي مُحَيّرُالعُقول بشري را به‌عنوان بلا و نقمت معرّفي‌كرده و موجب هلاك ابدي به حساب مي‌آورَد.
تاریخ انتشار : ۲۲ آذر ۱۳۹۱
نویسنده : مدیر سایت
تاکنون هیچ دیدگاهی برای این نوشته ثبت نشده است.