نکات آموزشی متفرقه

نکته ای ظریف و فنی در تلاوت

استاد محمدرضا پورزرگری معتقدند به تغییرات چهره در تلاوت باید توجه داشت و نباید چهره در حین قرائت تفییر بخصوصی داشته باشد . برای مثال شاید ما تلاوت نسبتا زیبایی هم داشته باشیم ولی بدلیل تغییرات نامناسب چهره مستمع و شنونده لذت وافی را نبرد پس باید به این نکته توجه داشت...

========================================

نکاتی درباره شیخ محمد رفعت

استاد حاج محمدرضا پورزرگری قاری بین المللی کشورمان  «محمد رفعت» را جزء نوابغ عالم قرائت قرآن دانستند و گفتند : استاد «رفعت» از تمام نغمات اصلی عربی در قرائت قرآن بهره می‌گرفت.ایشان ، در گفت‌وگو با خبرگزاری قرآنی ایران (ایکنا) استاد «محمد رفعت» را جزء نوابغ عالم قرائت قرآن دانستند و گفت: وی توانایی بالایی در خلق الحان داشت و این کار را به صورت بداهه‌خوانی انجام می‌داده است، همچنین در تلاوت وی روح تحزن جریان داشت و آیات قرآن منطبق با معانی آن قرائت می‌‌شد.

در ادامه استاد فرمودند از قراء پیش از محمد رفعت به دلیل عدم وجود دستگاه‌های ضبط صدا آثاری بر جای نمانده است، به طور تقریبی از اواسط دوران تلاوت وی بود که استفاده از میکروفن رایج شد و سپس دستگاه‌های ضبط صدا در دسترس قرار گرفت و محمد رفعت توانست خود را نشان دهد.

ایشان ادامه دادند : استادان پیش از محمد رفعت قبل از ساخت میکروفن به قرائت قرآن می‌پرداختند، در آن زمان محمد رفعت مشهور نبود و آن‌ها با قوت و قدرت رسایی که در صوت داشتند بیشتر بروز و ظهور پیدا کرده بودند، اما بعد از به کارگیری میکروفن، رفعت با ریزه‌کاری‌هایی که‌ در صدای خود داشت و تحریرهای فوق‌العاده توانست به عنوان یک قاری مطرح مورد توجه قرار گیرد و تلاوت او برای نسل‌های بعدی یک تلاوت مبدا و منشاء اثر باشد

ایشان در پاسخ به این پرسش که آیا محمد رفعت از قراء پیش از خود نیز بهره گرفته است یا خیر گفتتد: رفعت نیز مانند تمام قراء شاگردی استادان پیش از خود را کرده است اما به گفته خیلی از کسانی که هم عصر ایشان بودند و از محضر وی استفاده کرده‌اند نابغه عالم قرائت قرآن محسوب می‌شود. ولی باوجود خلق آثار بسیار زیبایی که از خود برجای گذاشته به طور قطع وامدار قرائت قاریان پیش از خود نیز بوده است و از استادانی همچون «علی محمود، احمد ندا و عبدالعظیم ظاهر» بهره برده است.

استاد پورزرگری استفاده از تمام نغمات اصلی عربی را از ویژگی‌های لحنی قرائت قرآن استاد رفعت عنوان بردند و گفتند : وی از مقام‌های بیات و صبا و حجاز استفاده می‌کرد، استفاده از نغمه صبا در تلاوت ایشان ویژگی خاصی دارد، قاری که بخواهد در تلاوت خود اشاره‌ای به سبک محمد رفعت داشته باشد می‌تواند از نغمه صبا در تلاوت خود همچون رفعت بهره گیرد.

ایشان در ادامه فرمودند: رفعت وقتی شروع به تلاوت در مقام بیات می‌کند، چاشنی صبا را نیز در قرائت بیات اعمال می‌کند، وی صعود درجه به درجه صوت را در تلاوت خود جای‌ می‌دهد. انتفال مکرر به مقامات بیات، حجاز و صبا در تلاوت رفعت به چشم می‌خورد، وی همچنین از شاخه‌های فرعی مقام بیات نیز استفاده می‌کرده است.                                                                                                 

ایشان طنین و زنگ صدای محمد رفعت را نادر معرفی کردند و گفت: رفعت با یک رنگ خاص، حزن ذاتی و با صدایی پر از تحریرهای ریز و درشت و انعطاف‌پذیری بالا در واقع قاری بود که هر لحظه می‌توانست از یک درجه به درجه دیگر منتقل شود، در موسیقی و نغمات هم ایشان یکی از قاریانی است که فوق‌العاده توانمند بوده ‌است و حرکت درجه به در جه در لحن و صوت داشته است، برخی به این امر اعتقاد دارند که مساحت طبیعی صدای رفعت ۲٫۵ اکتاو بوده است.

ایشان با اشاره به دیگر ویژگی‌های لحنی استاد رفعت تصریح کردند : وی بخش جواب جواب را در قرائت خود کمتر مورد استفاده قرار می‌داد، اما با شیوه بسیار زیبا و منحصر به فرد معمولاً جواب را با ترکیب دو یا سه مقام اجرا می‌کرد.

استاد حاج محمدرضا پورزرگری سبک رفعت را قابل استفاده برای قراء پیشرفته دانستند و فرمودند : سبک رفعت به دلیل اصالتی که دارد باید ترویج شود و قرائت‌های قرآن کنونی باید به اصالت قاریان قدیم برسند، جوانانی را که قابلیت‌های خوبی دارند باید تشویق کنیم تا وارد این عرصه ‌شوند و به تقلید از رفعت بپردازند، البته این امر بسیار مشکلی است ولی ناشدنی نیست، به طور مثال استاد سماواتی قرائت رفعت را به زیبایی تقلید می‌کردند، البته قرائت‌های رفعت حال و هوای خود را دارد ولی علاقه‌مندان باید از توانایی‌های خود در راه احیاء تلاوت‌های رفعت استفاده کنند.

ایشان در پایان یاد آور شدند : افرادی می‌توانند در سبک رفعت به اوج و کمال برسند که در عالم قرائت قرآن به بلوغ رسیده باشند، افرادی که در فن قرائت قرآن مبتدی هستند توان ورود به عرصه تلاوت قرآن رفعت را ندارند چون تلاوت‌های وی پیچیدگی‌ها و ویژگی‌های خود را دارد، فردی می‌تواند وارد این حیطه شود که به حد مطلوبی در زمینه قرائت قرآن رسیده باشد. 

کاربر گرامی لطفا برای ارسال دیدگاه خود وارد سایت شوید تا بتوانید نظر خود را ثبت کنید باتشکر.